Vespubú og ísing í hraðaskynjara hafa valdið nýlegum neyðartilfellum

- Áfallsþrýstimælar enn áhyggjuefni eftir Air France flugslysið árið 2009

25. júní 2016

|

Frétt skrifuð kl. 16:45

Hraðaskynjarar „pitot tube“ eru enn mjög móttækilegir fyrir utanaðkomandi aðskotahlutum og ísingu

Áfallsþrýstimælar, („pitot tubes“) eru enn undir smásjánni hjá flugmálayfirvöldum í kjölfar þriggja neyðartilfella sem hafa átt sér stað á seinustu misserum en þessi búnaður, sem skynjar farflugshraða og sendir þær upplýsingar í hraðamæli í stjórnklefa, átti sinn hlut að flugslysinu er Airbus A330 þota Air France fórst þann 1. júní árið 2009.

Í nóvember árið 2013 komu upp tvö neyðartilfelli sama daginn með sömu farþegaþotuna af gerðinni Airbus A330 frá Etihad Airways eftir að vespur höfðu náð að búa til bú úr mold inni í hraðaskynjara vélarinnar á meðan á viðsnúningstíma vélarinnar stóð á flugvellinum í Brisbane í Ástralíu skömmu áður en hún átti að fara aftur í loftið til Singapore.

Búnaðurinn, sem er lítið L-laga rör, er staðsettur framarlega utan á hlið stjórnklefans, bæði hjá flugstjóra og aðstoðarflugmanni en innan þriggja tíma náði sérstök vesputegund, sem nefnist á ensku „Mud dauper“ og einnig „dirt digger“, að búa til flugnabú sem stýflaði hraðaskynjara vélarinnar sem varð til þess að vélin þurfti að hætta við flugtak á brautinni.

Sjá má hvar vespurnar voru farnar að mynda bú innan í rörinu
á hraðaskynjaranum

Eftir að flugvirkjar reyndu að fjarlægja búið og drulluna úr skynjurunum fór vélin aftur í loftið frá Brisbane en skömmu eftir flugtak kom neyðarkall frá flugmönnum sem snéru við aftur til Brisbane en í ljós kom að tilraunir flugvirkjanna höfðu ekki borið árangur.

Vélin lenti aftur með lendingarþunga upp á 199.7 tonn en hámarkslendingarþyngd á Airbus A330 er 182 tonn og var hún því 18 tonnum of þung við lendingu.

Ísing í hraðaskynjurum hjá United skömmu fyrir aðflug að Dublin

Mánuði áður en atvikið átti sér stað kom upp neyðartilfelli á Írlandi í október árið 2013 er hraðaskynjari hægra megin á Boeing 757 þotu United Airlines, sem var í aðflugi að flugvellinum í Dublin, stíflaðist vegna ísingar en atvikið varð til þess að hraðamælar gáfu upp lægri flughraða tímabundið á mælaborði hjá aðstoðarflugmanni.

Írsk flugmálayfirvöld hafa gefið frá sér tilmæli þar sem átta atriði eru tilgreind og þar á meðal er mælt með því að rannsakað verði hvort að skortur sé á núverandi öryggisreglum sem eiga að koma í veg fyrir að ísing myndist í áfallsþrýstimælum.

Núverandi öryggisreglur varðandi ísingu í „pitot tubes“ voru settar á í kjölfar Air France slyssins fyrir sjö árum síðan en misræmi milli hraðamæla hjá flugstjóra og aðstoðarflugmanns settu af stað keðjuverkandi atburðarrás sem varð til þess að vélin fórst á leið sinni frá Rio de Janeiro til Parísar.

Áströlsk flugmálayfirvöld hafa farið fram á að sérstakar hlífar verði settar á hraðaskynjara á öllum flugvélum sem fljúga um flugvöllinn í Brisbane óháð því hversu lengi þær stoppa við en rannsóknarskýrsla vegna atviksins í Brisbane var gefin út í maí.

Þetta var ekki eina tilvikið þar sem „mud-dauper“ vespan hafði náð að smíða bú úr mold inni í hraðaskynjurum á flugvél því þetta endurtók sig ári síðar, árið 2014, á Boeing 737 vél frá Virgin Australia.

Þar sem ekki er hægt að eyða vespunni, sem lifir í nágrenni við flugvöllinn í Brisbane, þá var ákveðið að bregðast við hættunni með því að fyrirbyggja að slíkt geti endurtekið sig með hlífum fyrir skynjarana.

Airbus A330 þota Etihad Airways á flugvellinum í Brisbane